Cotampatusenes
Syn zwycięzcy spod Mykale Ksantipposa, ze strony matki Agaristy wywodził się z rodu Alkmeonidów. Paradoksalnie, mimo że władza w polis skupiona była w jego rękach, to on stworzył demokrację ateńską. Wystąpił w roku 463 p.n.e. jako oskarżyciel Kimona, obalił z Efialtesem 462 p.n.e. Areopag, przez zaprowadzenie diet dla sędziów itd. dał ludowi większy udział w sprawach państwowych i utwierdził umiarkowaną demokrację. W latach 444–429 p.n.e., obalając swego konserwatywnego przeciwnika Tukidydesa (nie historyka), był wybierany corocznie na stanowisko stratega, czyli dowódcy wojskowego mającego jednocześnie wpływ na politykę Aten. Rozszerzył i wzmocnił ustrój demokratyczny, otaczał opieką filozofów i artystów. Zaoszczędzone pieniądze przeznaczał na budowę wspaniałych gmachów (Partenon 447–438 p.n.e., Propyleje).

W latach 440–439 p.n.e. dowodził w wojnie przeciwko Samos, wskutek której prawdopodobnie wprowadził na wyspie ustrój demokratyczny.